Về định hướng bảo vệ, trong án xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của con người, bị hại thường có yêu cầu xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội với hành vi của người phạm tội và yêu cầu bồi thường thiệt hại một cách thỏa đáng, tương xứng với thiệt hại mà họ phải gánh chịu.
Khi bảo vệ cho bị hại, nếu nhận thấy bản cáo trạng truy tố không đúng, cần phải xét xử bị cáo theo tội danh hoặc khung hình phạt khác nặng hơn thì Luật sư phân tích dấu hiệu đưa ra chứng cứ, lập luận và đề nghị HĐXX giải quyết theo hướng đó. Việc làm rõ TNHS của bị cáo có thể theo hướng đề nghị tăng nặng TNHS như yêu cầu xét xử theo khung hình phạt khác nặng hơn với việc đề xuất áp dụng một hay nhiều tình tiết định khung tăng nặng (đặc biệt là các tình tiết mang tính chất định tính trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người như: Có tính chất côn đồ, vì động cơ đê hèn, gây hậu quả nghiêm trọng…); Trả hồ sơ điều tra bổ sung để truy tố theo tội danh khác nặng hơn (giết người mà không phải là cố ý gây thương tích, hiếp dâm mà không phải là cưỡng dâm, cố ý gây thương tích mà không phải là cố ý gây thương tích do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng…) nếu thấy cáo trạng truy tố không đúng. Việc Luật sư làm rõ TNHS của bị cáo là cần thiết bởi trên cơ sở đó mới yêu cầu bị cáo bồi thường thiệt hại cho chính xác.
Tuy nhiên, cũng trong phần lớn trường hợp, nếu cáo trạng của VKS truy tố đúng người, đúng tội mà bị cáo không nhận tội thì Luật sư bảo vệ theo hướng công nhận cáo trạng, phân tích các chứng cứ và đề nghị Tòa án xét xử bị cáo theo cáo trạng của VKS và bị cáo phải bồi thường cho bị hại do việc gây ra các thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự.
Về loại và mức bồi thường thiệt hại, Luật sư phải xác định những vấn đề cần làm sáng tỏ về quan hệ nhân quả giữa hành vi của bị cáo với hậu quả mà khách hàng phải gánh chịu. Luật sư phân tích các tài liệu chứng cứ, nêu rõ các căn cứ pháp luật để bảo vệ quyền được bồi thường thiệt hại, cũng như quyền được xin lỗi và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của khách hàng.
Khi soạn thảo luận cứ bảo vệ cho bị hại, Luật sư cũng thực hiện quy trình tương tự khi triển khai luận cứ bào chữa cho bị cáo. Chẳng hạn khi bảo vệ cho bị hại trong vụ án về tội giết người hoặc cố ý gây thương tích do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, Luật sư cần phải phân tích một cách toàn diện các tình tiết của cả hành vi xâm hại lẫn hành vi phòng vệ như khách thể cần bảo vệ, mức độ thiệt hại do hành vi xâm hại có thể gây ra hoặc đã gây ra, vũ khí phương tiện mà hai bên sử dụng; Cường độ tấn công của hành vi xâm hại và hành vi bảo vệ, hoàn cảnh xảy ra sự việc, tâm lý của người phòng vệ… Từ đó, Luật sư chỉ ra người phòng vệ đã sử dụng những phương tiện, phương pháp rõ ràng là quá mức đối với hành vi xâm hại, tức là hành vi chống trả không cần thiết và như vậy là vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng. Luật sư cần lên án mạnh mẽ hành vi phạm tội của bị cáo, nhưng khác với Kiểm sát viên thường đánh giá các thiệt hại về mặt xã hội, đánh giá tính chất xã hội của vụ án để lên án hành vi của bị cáo. Luật sư bảo vệ cho bị hại nên đi từ nỗi đau cá nhân của bị hại, gia đình bị hại, những trở ngại, xáo trộn, mất mát mà họ đã và sẽ phải gánh chịu trong cuộc sống sau khi bị tội phạm xâm hại để làm rõ nét hơn mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, để nhận được sự đồng cảm của khách hàng.
Đối với các quy định là căn cứ giải quyết vấn đề dân sự, Luật sư nên nghiên cứu cả các quy định của BLHS, Bộ luật dân sự, Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TANDTC, công văn về việc giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản, bồi thường thiệt hại trong vụ án hình sự (do loại án này luôn phát sinh vấn đề dân sự và về nguyên tắc vấn đề dân sự được giải quyết luôn trong vụ án hình sự), lưu ý các nguyên tắc và quy định của chế định bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng (Bộ luật dân sự), vấn đề đồng phạm, nhiều người cùng thực hiện tội phạm nhưng không đồng phạm và trách nhiệm liên đới bồi thường thiệt hại để xác định đúng phạm vi bồi thường của khách hàng, qua đó có đề xuất, tranh luận hợp lý để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.
Ví dụ :
Vụ án Nguyễn Quốc V cố ý gây thương tích, hủy hoại tài sản có nội dung như sau:
Nguyễn Quốc V có vợ và 05 người con, trú tại tổ dân phố 2, thị trấn C, huyện S, Đoàn Thị X có 03 người con, đã ly hôn chồng năm 2006. Hiện Đoàn Thị X trú tại làng H, xã I, huyện P.
Từ năm 2015, Nguyễn Quốc V và Đoàn Thị X sống chung với nhau như vợ chồng và làm chung 4ha tiêu. Đoàn Thị X đầu tư tiền. Nguyễn Quốc V trực tiếp chăm sóc, trong thời gian sống với nhau và làm ăn chung không có mâu thuẫn gì.
Vào khoảng 10h ngày 17/4/2018, Nguyễn Quốc V cho Đoàn Thị X 4.000.000đ, X không lấy và nói: “Một vụ tiêu tôi đầu tư cho anh, cho ăn mặc, đầu tư tiền, anh thu cả tỷ, anh không thấy buồn à”, rồi Đoàn Thị X bỏ đi chơi. Sau đó X đi chơi về, V đi bộ đến nhà ông Đỗ Q ở cùng thôn mua một gói cháo và 13.000đ tiền xăng (được khoảng 1/2 lít) đựng vào túi ni lông, mang về treo túi xăng ở xe máy dựng trước sân nhà của X rồi vào nhà làm cháo ăn, khi ăn cháo V nói với X: “Bây giờ bà muốn gì”, X nói: “Anh về với vợ con anh đi, tôi không sống được với anh”. Nghe vậy, V bực tức cầm tô cháo đang ăn hất vào mặt Đoàn Thị X và nói: “Mày dồn tao vào đường chết mày phải chết” rồi V đi ra xe cầm túi xăng, quay lại. Lúc này khoảng 20h30’ cùng ngày Nguyễn Quốc V cầm túi xăng tạt vào người Đoàn Thị X đang nằm trên giường, trong phòng ngủ và dùng quẹt ga, tay phải bật quẹt, lửa bốc cháy từ chỗ Nguyễn Quốc V đứng đến chỗ Đoàn Thị X, làm Đoàn Thị X bị cháy bỏng và cháy nhà, cháy các đồ dùng trong nhà. Bị cháy X chạy xuống phòng tắm dùng nước dập tắt lửa đang cháy trên người, lúc này Nguyễn Quốc V cũng chạy xuống khu vực phòng tắm lấy thuốc diệt cỏ uống để tự tử. V nghe X kêu: “Cứu tôi với”, V nói: “Đằng nào anh chết rồi, em ra xe anh đưa đi cấp cứu”. Nguyễn Quốc V dùng xe mô tô chở Đoàn Thị X đi cấp cứu, V chở X chạy đến nhà chị Trần Thị Bích L ở thôn DK, cùng xã I, V nhờ L đưa X đi cấp cứu, sau đó V điều khiển xe chở X ngồi giữa, L ngồi sau, chạy được khoảng 500m, V bị ngấm thuốc diệt cỏ, nên điều khiển xe chạy loạng choạng, thấy vậy, chị L nói V dừng xe, V dừng xe và ngã ra đường ói mửa. Chị Trần Thị Bích L gọi xe rồi cùng mọi người đưa Nguyễn Quốc V và Đoàn Thị X đến Bệnh viện đa khoa tỉnh GL cấp cứu, sau đó X và V chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh điều trị. Đến ngày 19/9/2018 Đoàn Thị X ra viện.
Đối với Nguyễn Quốc V, ngày 22/4/2018 Bệnh viện Chợ Rẫy trả về vì Bệnh viện không có thuốc giải độc thuốc diệt cỏ, gia đình đưa V đến điều trị thuốc đông y ở huyện Krông Nô, tỉnh Đăk Lăk. Ngày 20/5/2018 đến Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh GL đầu thú và khai nhận về hành vi phạm tội của mình.
Hiện trường xảy ra tại nhà Đoàn Thị X ở làng H, xã I, huyện P, tỉnh GL nhà cấp 4, rộng 8,6m, dài 14,6m. Có hai cửa ra vào, cửa rộng 2m, cao 2,3m. Trên nền nhà, sản phẩm bị cháy và vật dụng chữa cháy ngổn ngang biến dạng diện rộng (4,28m x 3,8m). Phòng ngủ, giường tủ, nệm, mùng mền, quần áo bị cháy hoàn toàn, phần la phông bị cháy hoàn toàn, xà gồ bị cháy xám đen biến dạng.
Tại Giấy chứng nhận giám định pháp y số 442 ngày 14/11/2018 của Bệnh viện tỉnh GL kết luận thương tích của Đoàn Thị X:
– Diện tích sẹo bỏng rộng, sâu làm co kéo, gây đau rất thường xuyên, rối loạn chức năng bài tiết mồ hôi: 15%;
– Sẹo bỏng hai cánh tay, khuỷu và cẳng tay làm hạn chế co duỗi khớp khuỷu: 26%;
– Sẹo bỏng vùng nách, vai hai bên làm hạn chế vận động khớp vai: 21%;
– Sẹo bỏng hai chi dưới sau, điều trị còn hạn chế duỗi hai khớp gối: 15%.
Tổng cộng: 83%.
Tại Bản kết luận định giá tài sản ngày 02/5/2018 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện P xác định tổng cộng giá trị tài sản cần định giá: 200.999.000đ.
Chị Đoàn Thị X yêu cầu bồi thường tiền điều trị: 133.530.100đ và thiệt hại tài sản bị cháy và hư hỏng: 200.999.000đ. Tổng cộng: 334.529.100đ.
VKS nhân dân tỉnh GL truy tố Nguyễn Quốc V về tội cố ý gây thương tích và tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo điểm a khoản 3 Điều 134 và khoản 4 Điều 178 BLHS năm 2015.
Là người bảo vệ cho chị Đoàn Thị X, hướng bảo vệ của Luật sư là công nhận cáo trạng, phân tích các chứng cứ và đề nghị HĐXX xét xử bị cáo về tội cố ý gây thương tích và tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo điểm a khoản 3 Điều 134 và khoản 4 Điều 178 BLHS năm 2015. Về dân sự Luật sư phân tích những khoản chi phí chị Đoàn Thị X phải bỏ ra để điều trị vết thương, như chi phí khám chữa bệnh tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ ngày 26/4/2018 đến ngày 15/6/2018, thuê xe cấp cứu từ GL đến Bệnh viện Chợ Rẫy, mua thuốc điều trị, thay băng, tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng, tổng cộng hết 133.530.100đ là những chi phí hợp lý. Đề nghị HĐXX buộc bị cáo có trách nhiệm bồi thường cho chị Đoàn Thị X tiền điều trị vết thương 133.530.100đ và bồi thường thiệt hại tài sản bị cháy và hư hỏng: 200.999.000đ. Tổng cộng: 334.529.100đ.
Để được tư vấn chi tiết từ luật sư của Luật 3 Chung
Vui lòng liên hệ số hotline 085.200.8585
Hoặc liên hệ qua email: luatsu@luat3chung.vn